Năm 2023, ngành nông nghiệp đặt mục tiêu kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản đạt 55 tỷ USD. Tuy nhiên, quý I/2023, kim ngạch xuất khẩu nhiều mặt hàng đều trong tình trạng sụt giảm sâu. Đẩy mạnh phát triển thị trường, tạo thuận lợi cho tiêu thụ nông sản là yêu cầu đặt ra trong thời gian tới để lấy lại đà tăng trưởng xuất khẩu.
Trên Sàn giao dịch hàng hóa tương lai Thượng Hải (SHFE), giá cao su RSS3 giao kỳ hạn tháng 4/2023 được điều chỉnh tăng lên mức 11.850 nhân dân tệ/tấn, tăng 0,34% (tương đương 40 nhân dân tệ) so với giao dịch trước đó. Kỳ hạn tháng 5/2023 được điều chỉnh lên mức 11.905 nhân dân tệ/tấn, tăng 0,25% (tương đương 30 nhân dân tệ) so với giao dịch trước đó.
Theo số liệu thống kê của Trung tâm Thương mại Quốc tế (ITC), trong năm 2022, Thổ Nhĩ Kỳ chủ yếu nhập khẩu cao su tự nhiên và cao su tổng hợp, lượng và trị giá nhập khẩu cao su tự nhiên và cao su tổng hợp đều tăng khá so với năm 2021.
Trong đó, Thổ Nhĩ Kỳ nhập khẩu 305,87 nghìn tấn cao su tự nhiên (HS 4001), trị giá 637,99 triệu USD, tăng 11,5% về lượng và tăng 19,8% về trị giá so với năm 2021.
Thái Lan, Indonesia, Bờ Biển Ngà, Việt Nam và Malaysia là 5 thị trường lớn nhất cung cấp cao su tự nhiên cho Thổ Nhĩ Kỳ, nhập khẩu từ các thị trường này đều tăng trong năm 2022.
Trong đó, Việt Nam là thị trường cung cấp cao su lớn thứ 9 cho Thổ Nhĩ Kỳ với 35,99 nghìn tấn, trị giá 74,58 triệu USD, tăng 14,3% về lượng và tăng 13,8% về trị giá so với năm 2021.
Theo số liệu thống kê của Cơ quan Hải quan Thái Lan, tháng 1/2023, Thái Lan xuất khẩu được 457,13 nghìn tấn cao su (HS: 4001; 4002; 4003; 4005), trị giá 20,91 tỷ baht (tương đương 606,41 triệu USD), tăng 2,4% về lượng, nhưng giảm 15,7% về trị giá so với tháng 1/2022.
Khảo sát cho thấy, Trung Quốc, Malaysia, Nhật Bản, Mỹ và Ấn Độ là 5 thị trường xuất khẩu cao su lớn nhất của Thái Lan trong tháng 1/2023.
Trong đó, xuất khẩu cao su sang Trung Quốc chiếm 64,98% tổng lượng cao su xuất khẩu của Thái Lan trong tháng 1/2023 với 297,05 nghìn tấn, trị giá 13,22 tỷ baht (tương đương với 383,4 triệu USD), tăng 3,8% về lượng và tăng 1,1% về trị giá so với tháng 1/2022.
Theo bảng số liệu thống kê cao su hàng tháng được DoSM công bố vào ngày 14/3, tính trong tháng 1/2023, sản lượng cao su tự nhiên giảm mạnh 39,3% so với mức 48.546 tấn của tháng 1 năm ngoái.
Trong đó, 84,2% sản lượng cao su tự nhiên trong tháng 1/2023 được đóng góp bởi các hộ sản xuất nhỏ và 15,8% còn lại đến từ nhóm ngành thuộc lĩnh vực bất động sản.
Ngoài ra, tổng dự trữ cao su tự nhiên của tháng 1/2023 cũng giảm 3,4% xuống còn 194.553 tấn so với mức 201.360 tấn vào tháng 12/2022. Với 90,7% lượng dự trữ đến từ các nhà máy chế biến cao su, tiếp theo là các nhà máy tiêu dùng cao su (9,2%) và các khu đồn điền cao su (0,1%).
Song song đó, lượng xuất khẩu cao su tự nhiên trong tháng 1/2023 đã giảm từ mức 48.797 tấn ghi nhận vào tháng 12 năm ngoái xuống còn 40.867 tấn (tương đương với mức giảm 16,3%).
Giá cao su hôm nay 30/3 (Ảnh minh họa).
Từ đầu tháng 3 đến nay, giá thu mua mủ cao su nguyên liệu ổn định so với cuối tháng 2, tiếp tục duy trì quanh mức 230-288 đồng/TSC.
Tại Bình Phước, giá mủ cao su nguyên liệu được Công ty cao su Phú Riềng thu mua ở mức 270-280 đồng/TSC.
Tại Bình Dương, giá thu mua mủ cao su nguyên liệu của Công ty cao su Phước Hòa được giữ ở mức 286-288 đồng/TSC.
Tại Gia Lai, mủ cao su nguyên liệu được Công ty cao su Mang Yang thu mua với giá 230-240 đồng/TSC, ổn định so với cuối tháng 2.
Tổng cục Hải quan Việt Nam cho biết, tháng 1, Việt Nam xuất khẩu được gần 135 nghìn tấn cao su, trị giá 182,6 triệu USD, giảm 50,2% về lượng và giảm 50% về trị giá so với tháng 12/2022. So với tháng 1/2022 giảm 30% về lượng và giảm gần 45% về trị giá.
Giá bình quân xuất khẩu cao su của Việt Nam trong tháng 1/2023 ở mức 1.354 USD/tấn, tăng 0,5% so với tháng 12/2022, nhưng giảm 21,2% so với tháng 1/2022.
Ngoài ra, tính trong hai tháng đầu năm 2023, xuất khẩu cao su đạt 266,14 nghìn tấn, trị giá 367,8 triệu USD, giảm 9,5% về lượng và giảm 28,3% về trị giá so với cùng kỳ năm 2022.
Theo ghi nhận vào năm 2022, Việt Nam là thị trường cung cấp cao su lớn thứ 9 cho Thổ Nhĩ Kỳ với tỷ trọng chiếm 4,32% trong tổng trị giá nhập khẩu của nước này.
Theo số liệu của Tổng cục Hải quan cho biết, ước tính, xuất khẩu cao su của Việt Nam trong tháng 3/2023 đạt khoảng 130 nghìn tấn, trị giá 184 triệu USD, giảm 0,8% về lượng và giảm 0,6% về trị giá so với tháng 02/2023; so với tháng 3/2022 tăng 15,7% về lượng, nhưng giảm 9,2% về trị giá.
Giá xuất khẩu cao su bình quân ở mức 1.414 USD/tấn, tăng 0,2% so với tháng 02/2023, nhưng giảm 21,5% so với tháng 3/2022.
Tính chung 3 tháng đầu năm 2023, xuất khẩu cao su ước đạt 396 nghìn tấn
Như vậy, luỹ kế 3 tháng đầu năm 2023, xuất khẩu cao su ước đạt 396 nghìn tấn, trị giá 552 triệu USD, giảm 2,6% về lượng và giảm 22,9% về trị giá so với cùng kỳ năm 2022.
Trong quý I/2023, phần lớn các chủng loại cao su xuất khẩu đều sụt giảm cả về lượng và trị giá so với cùng kỳ năm 2022. Tuy nhiên, xuất khẩu một số chủng loại cao su vẫn tăng trưởng tốt cả về lượng và trị giá so với cùng kỳ năm 2022, trong đó đáng chú ý như: Cao su tổng hợp, RSS1, SVR CV40…, nhưng các chủng loại này chỉ chiếm tỷ trọng nhỏ trong tổng lượng cao su xuất khẩu của Việt Nam.
Thông thường, những tháng đầu năm là mùa khô, các vườn trồng cao su ngừng cạo mủ cao su, nguồn cung giảm nên giá cao su thường tăng cao trong quý đầu năm. Thế nhưng năm nay, việc giá xuất khẩu cao su giảm trong những tháng đầu năm là khá bất thường.
Tại thị trường trong nước, trong tháng 3/2023, giá mủ cao su nguyên liệu tiếp tục duy trì quanh mức 230 – 288 đồng/TSC. Trong đó, tại Bình Phước, giá mủ cao su nguyên liệu được Công ty cao su Phú Riềng thu mua ở mức 270 – 280 đồng/TSC. Tại Bình Dương, giá thu mua mủ cao su nguyên liệu của Công ty cao su Phước Hòa dao động ở mức 286 – 288 đồng/TSC. Mủ cao su tại Gia Lai được Công ty cao su Mang Yang thu mua với giá 230 – 240 đồng/TSC, ổn định so với cuối tháng 02/2023.
Năm 2022 mặc dù xuất khẩu cao su đã lập mức kim ngạch kỷ lục mới 3,31 tỷ USD, nhưng so với năm 2011, khối lượng cao su xuất khẩu năm vừa qua cao gấp 2,6 lần, trong khi giá trị kim ngạch chỉ cao hơn không đáng kể. Điều này cho thấy, giá xuất khẩu mỗi tấn mủ cao su chỉ còn bằng 40% so với cách đây 11-12 năm. Giá cao su xuất khẩu bình quân năm 2022 chỉ đạt 1.547 USD/tấn, giảm 7,8% so với năm 2021.
Theo Hiệp hội các nước sản xuất cao su thiên nhiên thế giới (ANRPC), thu hoạch cao su thiên nhiên năm 2023 dự báo đạt 14,693 triệu tấn về sản lượng, trong nhu cầu tiêu thụ toàn cầu cao su thiên nhiên chỉ là 1,048 triệu tấn. Như vậy, năm 2023, nguồn cung cao su vượt cầu, khiến ngành hàng cao su lại đang rơi vào chu kỳ suy thoái mới.